Kayıplar gündemden düşmüyor

1925'ten bugüne dek 815 kişinin gözaltında kaybedildiği öne sürüldü





**80'li yıllardan 90'lara kadar 13 kişinin ismi kayıplara karıştı. 90'lı yıllara gelindiğinde kayıp sayısı hızla yükseldi.




ALPER TURGUT



6. Dünya Kayıplar Haftası sona ererken gözaltında kayıp iddiaları 2000'li yıllarda da Türkiye gündemindeki yerini koruyor. İlk kayıp olayının yaşandığı 1925 yılından 2002'ye dek tam 815 kişinin ''gözaltında kaybedildiği'' öne sürülürken 90'lı yıllarda hızla artan kayıp iddiaları, Cumartesi Anneleri'nin 4 yıl süren eyleminin ardından düşüşe geçti.



Kayıp yakınlarının eylemi, Gazi Mahallesi'nde yaşanan olayların ardından kaybolan ve aylar sonra Kimsesizler Mezarlığı'nda cesedi bulunan Hasan Ocak için 27 Mayıs 1995 Cumartesi günü Galatasaray Lisesi önünde başlatıldı. Kısa sürede ''Cumartesi Anneleri'' adını alan kayıp yakınlarının eyleminin 170. haftasında polis müdahalesi başladı. 15 Ağustos 1998 günü başlayan müdahale tam 7 ay sürdü ve eylem 200. haftasında sonlandırıldı. Gözaltında kayıp iddiaları Cumartesi Anneleri'nin eylemi sonrasında da sürdü. 2000'li yıllarda 12 kişinin kaybedildiği iddia edildi. İnsan hakları örgütlerinin verilerine göre ilk kayıp olayı Salih Bozışık 'ın 1925 yılında gözaltına alınması ve ardından kendisinden haber alınamamasıyla yaşandı. Uzun yıllar sonra kayıp iddiaları 12 Eylül 1980 darbesinden sonra yeniden kamuoyunun gündemine geldi. 80'li yıllardan 90'lara kadar 13 kişinin ismi ''kayıplara'' karıştı. 1990'lı yıllara gelindiğinde kayıp sayısının hızla yükseldiği dikkat çekti.



Kayıp haberlerinin çoğu ise OHAL bölgesinden geldi. 1991'de 4, 1992'de 8, 1993'te 36, 1994'te 224 (328), 1995'te 121 (220), 1996'da 68 (194), 1997'de 66, 1998'de 29, 1999'da 36, 2000'de 7, 2001'de 4 ve 2002'de ise bir kişi kayıp listesine eklendi.Geçen yıl Silopi'de kaybolan HADEP yöneticileri Serdar Tanış ve Ebubekir Deniz ile 2002'nin Mart ayında gözaltında kaybolduğu iddia edilen Coşkun Doğan 'dan ise hâlâ haber alınamıyor.



İHD İstanbul Şubesi ve kayıp yakınları da önceki akşam ''Dünya Kayıplarla Mücadele Haftası' ' nedeniyle gözaltında kaybolan yakınları için yaktıkları mumlarla oturma eylemi yaptılar.



Fotoğraf: Plaza Del Mayo Anneleri


Cumhuriyet Gazetesi / 2002