28 Mart 2008 Cuma

'Oto fareleri'ni önlemek zor


İstanbul'da 10 yılda 58 bin araç çalındı

ALPER TURGUT

1 milyon 837 bin 354 aracın kayıtlı olduğu İstanbul'da, son 10.5 yıl içerisinde 58 bin 743 otomobil çalındı. Bu otomobillerden sadece 42 bin 525'i bulunurken, olaylarla ilgili 9 bin 681 kişi gözaltına alındı. İstanbul Asayiş Şube Müdürlüğü Oto Hırsızlık Büro Amirliği'nin kurulduğu 1988 yılında 1.801, 1989'da 2 bin 225, 1990'da 3 bin 22, 1991'de 2 bin 979, 1992'de 3 bin 500, 1993'te 6 bin 580, 1994'te 6 bin 559, 1995'te 8 bin 94, 1996'da 9 bin 195, 1997'de 9 bin 356 ve bu yılın ilk 6 ayında da 5 bin 432 adet otomobil çalındı. Yürütülen çalışmalar sonucu, çalınan toplam 58 bin 743 otomobilden 42 bin 525'i bulunarak sahiplerine teslim edilirken, hırsızlık olaylarını gerçekleştirdikleri anlaşılan 9 bin 681 kişi de yakalandı.

Otomobil çalma yöntemleri arasında ilk sırayı, ''düz kontak yapma'' alırken ''anahtar uydurmak'' olarak bilinen yöntem de oto hırsızları tarafından sıklıkla kullanılıyor. Otoparklarda aracı kendisininmiş göstermek, kendisini otoparkçı veya kâhya olarak tanıtmak, otoya alıcı olduğunu söylemek ve oto kiralama şirketinden sahte kimliklerle araç kiralamak suretiyle uygulanan ''emniyeti suiistimal'' yöntemine de çokça rastlanıyor.

Özenti duyma, satma, parçalama ve kapkaç yapma amacıyla çalınan araçlar daha sonra tanınmaması için birtakım değişikliğe uğruyor. Evrak üzerinde yapılan değişiklikler; çalıntı otonun özelliklerine göre sahte ruhsat tanzim edilmesi, çalıntı otoya ait ruhsatın üzerinde tahrifat yapılması, sahte fatura tanzim edip çalıntı otonun tescilinin yapılması ve çalıntı otoya ait ruhsatın sahibine göre sahte kimlik düzenlenip satışının sağlanması olarak sıralanıyor. Arabalar üzerinde de sahte plaka ve ruhsat hazırlanması, motor ve şase numarasının değiştirilip 'change' yapılması, yurtdışından kaçak olarak getirilen otoların yasallaştırılması amacıyla change veya sahtecilik işlemleri gerçekleştiriliyor.

Otomobil veya ruhsat sahibinin, otosunun çalınmasından sonra öncelikle ilgili karakola yazılı başvuruda bulunması gerekiyor. Karakol, başvurunun alınmasından sonra bilgileri ''ceraim numarası'' (kayıt numarası) ile Emniyet Haber Merkezi ve Oto Hırsızlık Büro Amirliği'ne telefonla bildiriyor. Bu bilgiler, Oto Hırsızlık Büro Amirliği'nde, Emniyet Genel Müdürlüğü Bilgi-İşlem Daire Başkanlığı'na bağlı bulunan çalıntı oto terminaline yükleniyor. Söz konusu bilgilerin Emniyet Genel Müdürlüğü Bilgi-İşlem Daire Başkanlığı'na bağlı bilgisayar sistemine geçilmesiyle, otoların çalınıp çalınmadığı yurt genelinde anında kontrol edilebiliyor. Trafik tescil şube müdürlükleri ve büro amirliklerinin, araç tescili esnasında çalıntı kontrolü yaptıktan sonra işleme geçmesi, sahte fatura ve belgelerle mükerrer tescil olayını da önlüyor. Oto hırsızlığının yoğun olduğu ilçelerde geceleyin ''pusuya yatan'' polis ekipleri, ayrıca oto hurdacılığı yapan kişiler ile işyerlerini de sürekli olarak kontrol altında tutuyor.

Oto hırsızlığı suçunu işleyen kişiler hakkında, asliye ceza mahkemelerinde dava açılıyor ve Türk Ceza Kanunu'nun (TCK) 491 ve 492. maddelerine göre işlem yapılıyor. TCK'nin 491. maddesi gereğince, kişiler hakkında oto hırsızlığını kolaylaştıracak ve cezbedecek nedenler varsa, 1 ila 5 yıl arasında cezai yaptırım uygulanıyor ve İnfaz Yasası'na göre bu kişiler sadece 1 ila 1.5 ay hapis yatıyor. TCK'nin 492. maddesi gereğince de her türlü tedbiri alınmış otomobillerin menfaat temin etmek amacıyla çalınması halinde, sanıklar hakkında 3 ila 8 yıl arasında cezai yaptırım uygulanıyor ve İnfaz Yasası'na göre bu kişiler 1 ila 3 ay arasında hapis yatıyor.

Cumhuriyet Gazetesi / 1998

Hiç yorum yok: